Praca naukowa to systematyczne i metodyczne badanie, analiza lub interpretacja danych, teorii, zjawisk, procesów i fenomenów, w celu uzyskania nowych informacji lub ulepszenia już istniejących teorii lub hipotez. Praca naukowa opiera się na rzetelnej i szczegółowej analizie danych i informacji, a wyniki są prezentowane w formie opracowania naukowego lub publikacji. Celem pracy naukowej jest przede wszystkim poszerzenie naszej wiedzy i zrozumienia danego zagadnienia, a także przyczynianie się do rozwoju dziedziny naukowej, w której jest prowadzone badanie.
Dominuje przekonanie, że prace licencjackie, magisterskie nie są pracami naukowymi. I jest to błędne przekonanie, bo nie od tego do czego służy dana praca zależy to, czy jest naukowa czy nie. Możemy mieć do czynienia z całkowicie odtwórczą pracą magisterską i wtedy faktycznie nie będzie to praca naukowa, ale możemy mieć również do czynienia z pracą, do której magistrant przeprowadził nowatorskie badania i wtedy to już praca naukowa będzie.
W nauce możemy wyróżnić dwa typy prac: promocyjne i poznawcze. Prace promocyjne to takie jak licencjackie, magisterskie, doktorskie i habilitacyjne, które służą do klasyfikowania autorów w oparciu o ich wiedzę i umiejętności metodologiczne. Wymagania dotyczące autorów takich prac są różne w zależności od typu pracy (największe przy habilitacji), ale ich podstawy przygotowania są podobne.
Celem pracy promocyjnej jest ukazanie zdolności autora do analizy i obserwowania zjawisk w jego otoczeniu, do rozwijania wiedzy i posługiwania się nią oraz do opanowania podstawowych zasobów wiedzy na temat metod badawczych i pracy naukowej. Autor powinien też potrafić rozumieć i jasno przedstawiać swoje myśli i argumenty na piśmie.
Szczególnie w przypadku prac doktorskich i habilitacyjnych, wymaga się szczegółowej dokumentacji. Celem tej dokumentacji jest umożliwienie sprawdzenia prawidłowości biegu myśli autora, sposobu gromadzenia materiałów, stosowanych metod i interpretacji wyników, co umożliwia weryfikację jego umiejętności w zakresie prawidłowego rozumowania, uzasadniania wyboru materiałów, metod i literatury oraz ich krytycznej oceny z perspektywy czasu.[1]
Praca magisterska może być uważana za pracę naukową, ale nie zawsze. W zależności od kierunku i specjalizacji, praca magisterska może być bardziej praktyczna lub teoretyczna. Niektóre prace magisterskie opierają się na badaniach i analizach naukowych, podczas gdy inne skupiają się na praktycznym zastosowaniu wiedzy i umiejętności. Wszystko zależy od charakteru danego programu studiów i celów, jakie stawia się przed absolwentem.
Praca magisterska jest typowym przykładem pracy promocyjnej, która ma na celu udowodnienie zdolności autora do pogłębiania wiedzy i umiejętności w danej dziedzinie oraz wykazanie się umiejętnościami analitycznymi i metodycznymi. Prace magisterskie często opierają się na literaturze przedmiotu oraz na własnych badaniach i analizach, a ich celem jest zwykle zgłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności w danej dziedzinie, co jest typowym zadaniem pracy naukowej.
Typowy układ pracy promocyjnej
Układ typowej pracy promocyjnej można przedstawić następująco:
- Wstęp: W tej części należy wyjaśnić cel i uzasadnienie podjęcia tematu, opisać metody badawcze, materiał źródłowy i zakres pracy oraz omówić ogólną charakterystykę treści (od 3 do 8 stron).
- Rozdział teoretyczny – wprowadzenie: W tej części należy wyjaśnić podstawowe pojęcia i prezentować teorie związane z tematem (od 10 do 15 stron).
- Rozdział teoretyczny – rozwinięcie: W tej części należy przedstawić poglądy różnych autorów i uogólnić je na podstawie literatury przedmiotu (od 15 do 20 stron).
- Rozdział empiryczny – wprowadzenie: W tej części należy opisać charakterystykę firmy i jej działanie (od 10 do 15 stron).
- Rozdział empiryczny – rozwinięcie: W tej części należy przedstawić wyniki badań, omówić je, wyrazić krytyczne opinie i zaproponować rozwiązania (od 15 do 25 stron). Może to być rozłożone na dwa odrębne rozdziały, jeśli tak wynika z materiału badawczego.
- Zakończenie: W tej części należy podsumować wyniki i wyciągnąć wnioski (od 2 do 3 stron).
- Bibliografia: Należy podać co najmniej 25 pozycji, które posłużyły jako źródło informacji do pracy.
- Spis tabel
- Spis wykresów
- Spis rysunków (czasami łączy się spis wykresów i rysunków, czasami tabel i wykresów)
- Aneks (w którym znajdują się załączniki takie, jak np. kwestionariusz ankiety).
[1] Pytkowski W., Organizacja badań i ocena prac naukowych. Warszawa 1985, s. 266
Jeśli potrzebujesz wskazówek jak pisać swoją pracę dyplomową to polecamy poradnik pisania prac - dowiesz się tam wszystkiego.